DEHB nedir, belirtileri?

Günümüzde sıkça duyduğumuz ve özellikle çocuklarda görülen bir durum olan DEHB, yani Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu, aslında bir nörogelişimsel bozukluktur. Bu durum, bireyin dikkatini sürdürmekte, dürtülerini kontrol etmekte ve aşırı hareketlilik göstermekte zorlanmasına neden olur. Ancak unutmayın, her dikkati dağınık veya hareketli çocukta DEHB olduğu anlamına gelmez. Bu yazımızda, DEHB'nin ne olduğunu, belirtilerini ve bu durumla başa çıkma yöntemlerini ele alacağız.

DEHB Nedir?

DEHB, beyin fonksiyonlarındaki farklılıklardan kaynaklanan ve genellikle çocukluk çağında başlayan bir durumdur. Genetik faktörlerin yanı sıra çevresel etkenlerin de rol oynadığı düşünülmektedir. DEHB olan bireyler, dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik gibi belirtileri farklı kombinasyonlarda gösterebilirler. Bu belirtiler, kişinin günlük yaşamını, okul başarısını ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebilir.

DEHB, sadece çocukluk dönemine özgü bir durum değildir. Birçok kişi yetişkinlikte de DEHB belirtileri göstermeye devam eder. Yetişkinlerde DEHB, iş hayatında zorluklar, ilişkilerde problemler ve düşük özgüven gibi sorunlara yol açabilir.

DEHB Belirtileri Nelerdir?

DEHB belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve yaşa göre de değişebilir. Ancak genel olarak üç ana kategori altında toplanabilir:

• Dikkat Eksikliği: Detaylara dikkat etmekte zorlanma, odaklanma sorunları, unutkanlık, yönergeleri takip etmekte güçlük çekme, eşyalarını kaybetme.
• Hiperaktivite: Oturmakta zorlanma, sürekli hareket halinde olma, huzursuzluk, çok konuşma.
• Dürtüsellik: Sırasını beklemekte zorlanma, düşünmeden hareket etme, başkalarının sözünü kesme, sabırsızlık.

Çocuklarda DEHB belirtileri genellikle okulda daha belirgin hale gelir. Öğretmenler ve ebeveynler, çocuğun dikkatini toplamakta zorlandığını, derslerde sıkıldığını, sürekli hareket ettiğini veya arkadaşlarla geçimsizlik yaşadığını fark edebilirler. Yetişkinlerde ise DEHB belirtileri, iş yerinde organize olmakta güçlük çekme, toplantılarda odaklanamama, randevuları unutma veya aceleci kararlar verme şeklinde kendini gösterebilir.

DEHB Tanısı Nasıl Konulur?

DEHB tanısı, bir uzman tarafından (çocuk psikiyatristi, psikolog gibi) yapılan detaylı bir değerlendirme sonucunda konulur. Bu değerlendirme, kişinin tıbbi geçmişi, aile öyküsü, davranışsal gözlemler ve çeşitli testleri içerir. Tek bir test veya gözlemle DEHB tanısı koymak mümkün değildir. Uzman, belirtilerin ne kadar süredir devam ettiğini, hangi ortamlarda ortaya çıktığını ve kişinin yaşamını ne kadar etkilediğini değerlendirir.

Eğer sizde veya çocuğunuzda DEHB belirtileri olduğunu düşünüyorsanız, bir uzmana başvurmak önemlidir. Erken tanı ve tedavi, DEHB olan bireylerin yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir.

DEHB ile yaşamak zorlayıcı olabilir, ancak doğru destek ve tedavi ile bu zorlukların üstesinden gelinebilir. Unutmayın, yalnız değilsiniz ve yardım almak her zaman mümkündür.