Betonda korozyon nasıl oluşur?

Beton, modern inşaatın temel taşlarından biri. Dayanıklılığı ve uzun ömürlü olması sayesinde köprülerden binalara kadar pek çok yapıda kullanılıyor. Ancak, betonun da bir düşmanı var: korozyon. Peki, betonarme yapılarda korozyon nasıl oluşur ve bu durumun önüne nasıl geçilebilir?

Betonda Korozyonun Temel Nedenleri

Betonarme yapılarda korozyon, genellikle beton içindeki donatı çeliğinin paslanması sonucu meydana gelir. Bu paslanma süreci, çeliğin oksijen ve su ile temas etmesiyle başlar. Betonun içindeki alkali ortam normalde çeliği korur. Ancak, bu alkali ortamın bozulması, korozyon sürecini tetikler. Bu bozulmanın başlıca nedenleri şunlardır:

• Karbonatlaşma: Atmosferdeki karbondioksit (CO2) betonun içine nüfuz ederek, betondaki kalsiyum hidroksit ile reaksiyona girer. Bu reaksiyon sonucunda kalsiyum karbonat oluşur ve betonun pH değeri düşer. pH değerinin düşmesi, çeliğin pasifleşmesini sağlayan alkali ortamı ortadan kaldırır.
• Klorür İyonları: Özellikle deniz suyuna maruz kalan veya buz çözücü tuzların kullanıldığı bölgelerdeki betonarme yapılarda, klorür iyonları betonun içine nüfuz eder. Klorür iyonları, çeliğin yüzeyindeki koruyucu tabakayı kırarak korozyon sürecini hızlandırır.

Korozyonun Betonarme Yapılara Etkileri

Korozyon, betonarme yapıların dayanıklılığını ciddi şekilde tehdit eder. Paslanan çelik, hacim olarak genişler ve betonun içinde gerilmelere neden olur. Bu gerilmeler, betonun çatlamasına ve parçalanmasına yol açabilir. Zamanla, donatı çeliğinin taşıma kapasitesi azalır ve yapının güvenliği tehlikeye girer. Korozyonun ilerlemesiyle birlikte yapıda onarılamaz hasarlar meydana gelebilir.

Korozyondan Korunma Yöntemleri

Betonarme yapıları korozyondan korumak için çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Bu yöntemler, korozyon oluşumunu engellemeyi veya yavaşlatmayı hedefler. İşte bazı etkili yöntemler:

• Kaliteli Beton Kullanımı: Düşük geçirgenliğe sahip, yoğun ve iyi kürlenmiş beton kullanmak, su ve zararlı maddelerin betonun içine nüfuz etmesini zorlaştırır.
• Donatı Korozyon İnhibitörleri: Beton karışımına veya beton yüzeyine uygulanan bu kimyasallar, çeliğin yüzeyinde koruyucu bir tabaka oluşturarak korozyon sürecini yavaşlatır.
• Katodik Koruma: Bu yöntemde, çelik donatıya dışarıdan bir elektrik akımı uygulanarak, çeliğin elektrokimyasal potansiyeli değiştirilir ve korozyon önlenir.
• Yüzey Kaplamaları: Beton yüzeyine su geçirmez veya korozyona dayanıklı kaplamalar uygulamak, betonun dış etkenlerden korunmasına yardımcı olur.

Betonarme yapıların uzun ömürlü ve güvenli olması için korozyon ile mücadele büyük önem taşır. Yukarıda bahsedilen yöntemler ve düzenli bakım ile yapıların korozyona karşı direnci artırılabilir ve olası hasarların önüne geçilebilir.