Akromegali ne demek?
İçindekiler
Akromegali, vücudun çok fazla büyüme hormonu (GH) üretmesi sonucu ortaya çıkan nadir bir hormonal bozukluktur. Genellikle yetişkinlerde görülen bu durum, kemiklerin ve yumuşak dokuların anormal büyümesine neden olur. Akromegali, yavaş ilerleyen bir hastalık olduğu için belirtileri başlangıçta fark etmek zor olabilir, ancak zamanla belirginleşir ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Akromegali Neden Olur?
Akromegalinin en sık nedeni, hipofiz bezinde bulunan ve büyüme hormonu üreten bir tümördür. Hipofiz bezi, beyinde yer alan ve hormon üretimini kontrol eden önemli bir organdır. Bu tümörler genellikle iyi huyludur (kanserli değildir), ancak aşırı miktarda büyüme hormonu salgılayarak akromegaliye yol açarlar. Nadiren, akciğer veya pankreas gibi diğer organlardaki tümörler de büyüme hormonu salgılayabilir ve akromegaliye neden olabilirler.
Genetik faktörlerin de akromegali gelişiminde rol oynayabileceği düşünülmektedir. Bazı kalıtsal sendromlar, hipofiz tümörlerinin oluşma riskini artırabilir ve dolayısıyla akromegaliye zemin hazırlayabilir.
Akromegali Belirtileri Nelerdir?
Akromegali belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve hastalığın ilerleme hızına bağlı olarak farklılık gösterebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
- Ellerde ve ayaklarda büyüme (yüzük ve ayakkabı numaralarının büyümesi)
- Yüz hatlarında kalınlaşma (çene, burun ve dudaklarda büyüme)
- Ses kalınlaşması
- Aşırı terleme
- Eklem ağrıları
- Baş ağrıları
- Görme problemleri
- Uyku apnesi
- Yüksek tansiyon
- Diyabet
Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, bir doktora başvurmanız önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, akromegalinin komplikasyonlarını önlemeye yardımcı olabilir.
Akromegali Nasıl Teşhis Edilir ve Tedavi Edilir?
Akromegali teşhisi, genellikle büyüme hormonu seviyelerinin ölçülmesi ve hipofiz bezinin görüntülenmesi ile konulur. Kan testleri, büyüme hormonu ve IGF-1 (insülin benzeri büyüme faktörü 1) seviyelerini belirlemeye yardımcı olur. Hipofiz bezinin görüntülenmesi için genellikle MR (manyetik rezonans) taraması kullanılır.
Akromegali tedavisinin amacı, büyüme hormonu seviyelerini normalleştirmek ve tümörü ortadan kaldırmaktır. Tedavi seçenekleri şunlardır:
- Cerrahi: Hipofiz tümörünün cerrahi olarak çıkarılması en sık kullanılan tedavi yöntemidir.
- İlaç tedavisi: Büyüme hormonu üretimini baskılayan ilaçlar kullanılabilir.
- Radyoterapi: Tümörün büyümesini durdurmak veya küçültmek için radyasyon tedavisi uygulanabilir.
Akromegali, tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir hastalıktır. Ancak, erken teşhis ve uygun tedavi ile hastaların yaşam kalitesi önemli ölçüde artırılabilir. Bu nedenle, akromegali belirtilerini taşıdığınızı düşünüyorsanız, vakit kaybetmeden bir uzmana danışmanız önemlidir.