Kars Ardahan Batum hangi antlaşmayla Rusyaya verildi?

28.02.2025 0 görüntülenme
Doğu Anadolu'nun kadim şehirleri Kars ve Ardahan ile Karadeniz'in incisi Batum, tarihin akışını değiştiren bir antlaşmayla Rusya'ya bırakılmıştır. Bu antlaşma, Osmanlı İmparatorluğu için zorlu bir dönemin ve toprak kayıplarının önemli bir simgesi olmuştur. Peki, bu şehirlerin Rusya'ya geçmesine neden olan o meşhur antlaşma hangisiydi? Kars, Ardahan ve Batum, 3 Mart 1918 tarihinde imzalanan **Brest-Litovsk Antlaşması** ile Rusya tarafından Osmanlı İmparatorluğu'na geri verilmiş; ancak bu durum uzun sürmemiştir. I. Dünya Savaşı'nın ardından değişen dengeler ve Osmanlı İmparatorluğu'nun savaştan mağlup ayrılması, bölgenin kaderini yeniden şekillendirmiştir. Bu bağlamda, söz konusu şehirlerin Rusya'ya bırakılması, aslında Brest-Litovsk Antlaşması'ndan sonra gerçekleşen süreçle ilgilidir. Osmanlı İmparatorluğu'nun savaştan çekilmesi ve müttefik devletlerin baskısıyla, Kars, Ardahan ve Batum üzerindeki haklarından feragat etmesi gerekmiştir. Bu süreç, Sevr Antlaşması ve Lozan Barış Antlaşması gibi antlaşmalarla kesinleşmiştir. Özellikle Lozan'da çizilen sınırlar, günümüzdeki Türkiye-Gürcistan ve Türkiye-Ermenistan sınırlarını belirlemiş ve bu şehirler, Sovyet Rusya'nın (daha sonra Sovyetler Birliği) kontrolüne geçmiştir. Dolayısıyla, Kars, Ardahan ve Batum'un Rusya'ya bırakılması doğrudan tek bir antlaşmaya bağlı olmasa da, Brest-Litovsk Antlaşması sonrası gelişmeler ve Lozan Barış Antlaşması ile bu durum resmiyet kazanmıştır.