Ayasofya ismini kim koydu?

İstanbul'un tarihi siluetinin en önemli parçalarından biri olan Ayasofya, yüzyıllardır farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış, eşsiz bir yapıdır. Peki, bu muazzam yapıya "Ayasofya" ismini kim koydu? Bu sorunun cevabı, aslında yapının kendisi kadar zengin bir tarihe sahip.

Ayasofya İsminin Anlamı

Ayasofya kelimesi, Yunanca "Ἁγία Σοφία" (Hagia Sophia) ifadesinden gelir. Bu ifadenin anlamı ise "Kutsal Bilgelik" veya "İlahi Bilgelik"tir. Buradaki "Sophia", Hristiyanlık inancındaki Tanrı'nın bilgeliğini temsil eder. Yani, Ayasofya, Tanrı'nın bilgeliğine adanmış bir yapı olarak tasarlanmıştır.

İsmi Verenler ve Dönem

Ayasofya'nın ilk inşası 360 yılında, Bizans İmparatoru I. Constantius döneminde gerçekleşmiştir. Ancak bu ilk yapı, yangınlar ve depremler sonucu yıkılmıştır. Daha sonra İmparator II. Theodosius tarafından yeniden inşa ettirilmiş, ancak bu yapı da Nika Ayaklanması sırasında zarar görmüştür. Mevcut görkemli Ayasofya ise İmparator I. Justinianus tarafından 532-537 yılları arasında inşa ettirilmiştir. Yapının isminin, ilk inşa edildiği dönemlerde verildiği düşünülmektedir. Dolayısıyla, Ayasofya ismini kimin koyduğu net olarak bilinmemekle birlikte, ismin Bizans İmparatorluğu dönemindeki dini ve felsefi düşüncelerle uyumlu olduğu açıktır.

Ayasofya, sadece bir yapı değil, aynı zamanda bir semboldür. İsmiyle de bu sembolizmi yansıtır. Yüzyıllar boyunca farklı inançlara ve kültürlere ev sahipliği yapmış bu eşsiz yapı, her zaman bilgelik ve kutsallıkla anılmaya devam edecektir.