Divanı Mezalim hangi devlet?
28.02.2025 0 görüntülenme
Divanı Mezalim, İslam devletlerinde görülen, günümüzdeki idari yargı sistemine benzer bir yapıdır. Halkın şikayetlerini dinlemek, yöneticilerin ve devlet görevlilerinin hatalı uygulamalarını düzeltmek amacıyla kurulmuştur. Peki hangi devletlerde Divanı Mezalim'e rastlarız? Divanı Mezalim, özellikle Abbasi Devleti döneminde büyük önem kazanmıştır. Halife bizzat başkanlık edebilir veya güvendiği bir kadıyı bu göreve atayabilirdi. Daha sonraki dönemlerde Eyyubiler, Memlükler ve Osmanlılar gibi diğer İslam devletlerinde de benzer kurumlar görülmüştür. Osmanlı'da bu görevi büyük ölçüde Kadıaskerler ve zaman zaman da bizzat padişah üstlenmiştir. Divanı Mezalim sadece adaleti sağlamakla kalmaz, aynı zamanda devletin itibarını da korurdu. Bu divan, günümüzdeki ombudsmanlık veya idari yargı sistemlerine benzer bir işleve sahipti. Halkın devlete olan güvenini artırmak, haksız uygulamalara karşı bir mekanizma oluşturmak ve yöneticilerin keyfi davranışlarını engellemek gibi önemli görevleri vardı. Divanı Mezalim sayesinde, devletin halkla olan ilişkileri daha sağlıklı bir zemine oturuyordu. Sonuç olarak, Divanı Mezalim, Abbasi Devleti başta olmak üzere Eyyubiler, Memlükler ve Osmanlılar gibi birçok İslam devletinde görülen, halkın şikayetlerini dinlemek ve adaleti sağlamak amacıyla kurulmuş önemli bir kurumdur. Bu divan, devletin halk nezdindeki itibarını korumuş ve adil bir yönetim anlayışının hayata geçirilmesine katkıda bulunmuştur.