Son Osmanlı Mebusan Meclisi nedir?

Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde, ülke yönetiminde önemli bir rol oynayan Son Osmanlı Mebusan Meclisi, tarihimizin kritik bir parçasıdır. Bu meclis, hem imparatorluğun geleceği için umutları yeşertmiş hem de ardından gelen olaylarla yeni bir dönemin başlangıcını simgelemiştir. Gelin, bu önemli meclisi daha yakından inceleyelim.

Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nin Kuruluşu

Son Osmanlı Mebusan Meclisi, I. Dünya Savaşı'nın ardından imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması'nın yarattığı karmaşık ortamda kurulmuştur. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin iktidardan düşmesi ve ülke genelindeki siyasi belirsizlik, yeni bir meclisin toplanmasını zorunlu kılmıştır. Amaç, halkın temsilcileri aracılığıyla ülkenin geleceğine yön vermektir.

Seçimler, 1919 yılının sonlarında yapılmış ve farklı siyasi görüşlere sahip milletvekilleri meclise girmiştir. Bu çeşitlilik, meclisin hem güçlü hem de kırılgan bir yapıya sahip olmasına neden olmuştur. Meclisin açılması, işgal altındaki topraklarda yaşayan Türk halkı için bir umut ışığı olmuştur.

Meclisin Çalışmaları ve Misak-ı Milli

Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nin en önemli icraatlarından biri, Misak-ı Milli kararlarının kabul edilmesidir. Misak-ı Milli, Türk milletinin bağımsızlık ve toprak bütünlüğü konusundaki kararlılığını tüm dünyaya ilan eden bir manifestodur. Bu kararlar, işgal güçlerine karşı direnişi teşvik etmiş ve Kurtuluş Savaşı'nın temel dayanak noktalarından biri olmuştur.

Misak-ı Milli'de, Türk ve Müslüman çoğunluğun yaşadığı bölgelerin kesinlikle Türk yurdu olarak kabul edilmesi, azınlık haklarının korunması ve ekonomik bağımsızlığın sağlanması gibi önemli ilkeler yer almıştır. Bu ilkeler, daha sonra Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş felsefesinin temelini oluşturacaktır.

Meclisin Dağıtılması ve Sonuçları

Son Osmanlı Mebusan Meclisi, Misak-ı Milli kararlarını kabul ettikten kısa bir süre sonra, 16 Mart 1920'de İstanbul'un İtilaf Devletleri tarafından resmen işgal edilmesiyle dağıtılmıştır. Birçok milletvekili tutuklanmış veya sürgüne gönderilmiştir. Bu olay, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesini daha da alevlendirmiş ve Ankara'da yeni bir meclisin, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kurulmasına zemin hazırlamıştır.

Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nin dağıtılması, Osmanlı İmparatorluğu'nun fiilen sona ermesi anlamına geliyordu. Ancak, bu meclisin aldığı kararlar ve gösterdiği direniş, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna giden yolda önemli bir kilometre taşı olmuştur. Misak-ı Milli ruhu, Kurtuluş Savaşı boyunca Türk milletine ilham vermeye devam etmiştir.

Son Osmanlı Mebusan Meclisi, kısa süren varlığına rağmen, Türk tarihine damgasını vurmuş ve geleceğe ışık tutmuştur. Bu meclisin çalışmaları, Türk milletinin bağımsızlık ve egemenlik arayışının en somut örneklerinden biridir.