Montrö Antlaşması ne zaman sona erecek?

15.03.2025 0 görüntülenme

Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türkiye'nin Karadeniz'deki güvenliğini ve boğazlar üzerindeki egemenlik haklarını güvence altına alan son derece önemli bir uluslararası anlaşmadır. Günümüzde dahi sıkça gündeme gelen bu sözleşme, Türkiye'nin dış politikasında kritik bir rol oynamaktadır. Ancak, zaman zaman "Montrö Antlaşması ne zaman sona erecek?" gibi sorularla karşılaşılmaktadır. Bu yazımızda, bu önemli konuyu aydınlatmaya çalışacağız.

Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin Süresi Var mı?

Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin en önemli özelliklerinden biri, herhangi bir sona erme tarihinin olmamasıdır. Bu durum, sözleşmenin sürekli bir geçerliliğe sahip olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla, "Montrö Antlaşması ne zaman sona erecek?" sorusunun cevabı, "Hiçbir zaman" şeklinde verilebilir. Sözleşme, imzalandığı 1936 yılından bu yana yürürlüktedir ve Türkiye'nin boğazlar üzerindeki haklarını korumaya devam etmektedir.

Sözleşmenin feshedilmesi veya değiştirilmesi, ancak tüm taraf devletlerin (Türkiye, Bulgaristan, Fransa, Yunanistan, Romanya, Sovyetler Birliği/Rusya Federasyonu, İngiltere, Japonya, Avustralya, Yugoslavya) ortak kararıyla mümkündür. Bu da Montrö'nün ne kadar sağlam temellere oturduğunun bir göstergesidir.

Montrö'nün Türkiye İçin Önemi

Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türkiye'ye boğazlar üzerinde tam bir kontrol yetkisi vermektedir. Savaş zamanında Türkiye, boğazları dilediği gibi kapatma veya açma hakkına sahiptir. Bu durum, Türkiye'nin Karadeniz'deki güvenliğini sağlamasında ve bölgedeki dengeleri korumasında kritik bir rol oynamaktadır.

Ayrıca, Montrö sayesinde Türkiye, boğazlardan geçen gemilerden geçiş ücreti alma hakkına da sahiptir. Bu gelir, Türkiye ekonomisine önemli bir katkı sağlamaktadır. Sözleşme, Türkiye'nin egemenlik haklarını korurken aynı zamanda ekonomik çıkarlarını da gözetmektedir.

Montrö'ye İlişkin Yanılgılar

Zaman zaman Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin güncelliğini yitirdiği veya değiştirilmesi gerektiği yönünde görüşler ortaya atılmaktadır. Ancak, bu görüşler genellikle gerçeği yansıtmamaktadır. Montrö, günümüzdeki uluslararası ilişkilerde dahi geçerliliğini korumakta ve Türkiye'nin çıkarlarını en iyi şekilde savunmaktadır.

Unutulmamalıdır ki, Montrö'nün feshedilmesi veya değiştirilmesi, Türkiye'nin Karadeniz'deki konumunu zayıflatabilir ve bölgedeki dengeleri bozabilir. Bu nedenle, Türkiye'nin Montrö'yü koruması ve savunması, ulusal çıkarları açısından hayati öneme sahiptir.

Özetle, Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin bir sona erme tarihi bulunmamaktadır. Sözleşme, Türkiye'nin boğazlar üzerindeki egemenlik haklarını güvence altına almakta ve Karadeniz'deki güvenliğini sağlamaktadır. Montrö'nün önemi ve geçerliliği, günümüzde de tartışılmazdır.