Uyuz nasıl bir şey?

Uyuz, Sarcoptes scabiei adı verilen bir akarın neden olduğu oldukça bulaşıcı bir cilt hastalığıdır. Genellikle şiddetli kaşıntı ile kendini gösterir ve bu kaşıntı özellikle geceleri daha da artar. Uyuz, her yaştan ve sosyoekonomik düzeyden insanı etkileyebilir ve doğrudan cilt teması yoluyla kolayca yayılır.

Uyuzun Belirtileri Nelerdir?

Uyuzun en belirgin belirtisi, özellikle geceleri şiddetlenen yoğun kaşıntıdır. Kaşıntı genellikle parmak araları, bilekler, koltuk altları, kasıklar ve genital bölge gibi bölgelerde yoğunlaşır. Bununla birlikte, vücudun herhangi bir yerinde de görülebilir. Bebeklerde ve küçük çocuklarda ise, baş ve boyun bölgesinde de kaşıntı olabilir.

Kaşıntının yanı sıra, ciltte küçük, kırmızı kabarcıklar veya sivilce benzeri döküntüler de görülebilir. Bu kabarcıklar, akarın cildin altına tünel kazması sonucu oluşur. Bazı durumlarda, bu tünelleri ince, gri veya ten rengi çizgiler şeklinde görmek de mümkündür. Ancak, tüneller her zaman belirgin olmayabilir.

Uyuz Nasıl Bulaşır?

Uyuz, genellikle doğrudan cilt teması yoluyla bulaşır. Bu, enfekte bir kişiyle uzun süreli temas (örneğin, el sıkışmak değil, sarılmak veya aynı yatakta yatmak) yoluyla gerçekleşir. Daha az sıklıkla, giysi, yatak örtüsü veya havlu gibi kişisel eşyaların paylaşılması yoluyla da bulaşabilir.

Uyuzun bulaşma riski, kalabalık ortamlarda (örneğin, okullar, yurtlar, bakım evleri) daha yüksektir. Akar, cilt dışında 1-2 gün kadar yaşayabildiği için, eşyaların paylaşılması da bulaşmaya neden olabilir.

Uyuzdan Nasıl Kurtulurum?

Uyuzdan kurtulmanın en etkili yolu, doktor tarafından reçete edilen uyuz ilaçlarını kullanmaktır. Bu ilaçlar genellikle krem veya losyon formunda olup, tüm vücuda (boyundan ayak parmaklarına kadar) uygulanır ve belirli bir süre sonra yıkanır. Tedavi sırasında, aile üyeleri ve yakın temas halinde olunan kişilerin de tedavi olması önemlidir, çünkü belirtiler ortaya çıkmadan önce de bulaşıcı olabilir.

Tedaviye ek olarak, giysilerin, yatak örtülerinin ve havluların sıcak suda (en az 60°C) yıkanması ve yüksek ısıda kurutulması da önemlidir. Yıkanamayan eşyaların ise en az 72 saat boyunca hava almayan bir poşette saklanması önerilir. Bu süre zarfında akar ölür ve bulaşma riski ortadan kalkar.

Uyuz, tedavi edilmediği takdirde ciltte enfeksiyonlara ve diğer komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle, uyuz belirtileri fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir doktora başvurmak ve tedaviye başlamak önemlidir. Erken teşhis ve doğru tedavi ile uyuzdan tamamen kurtulmak mümkündür.