Kimler kıdem tazminatı alamaz?

Kıdem tazminatı, iş hayatında uzun yıllar emek veren çalışanların, işten ayrılırken hak ettikleri önemli bir ödemedir. Ancak, her işten ayrılışta kıdem tazminatı alma hakkı bulunmamaktadır. Bu yazımızda, kimlerin kıdem tazminatı alamayacağını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

İstifa Eden Çalışanlar

Genel kural olarak, kendi isteğiyle istifa eden çalışanlar kıdem tazminatı alamazlar. Ancak, bu durumun bazı istisnaları bulunmaktadır. Örneğin, iş sözleşmesinde işveren tarafından yapılan ve sözleşmeyi çekilmez hale getiren ihlaller (mobbing, ücretin ödenmemesi vb.) durumunda, çalışan haklı nedenle istifa ederse kıdem tazminatına hak kazanabilir.

Unutmamak gerekir ki, haklı nedenle istifa durumunu kanıtlamak çalışanın sorumluluğundadır. Bu nedenle, istifa etmeden önce mutlaka bir hukuk uzmanına danışmak ve delilleri toplamak önemlidir.

Ahlak ve İyi Niyet Kurallarına Aykırı Davranışlar

İş Kanunu'nda belirtilen ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlarda bulunan çalışanlar, işveren tarafından haklı nedenle işten çıkarıldıklarında kıdem tazminatı alamazlar. Bu tür davranışlara örnek olarak, hırsızlık, iş sırlarını ifşa etme, iş arkadaşlarına hakaret etme veya şiddet uygulama gibi durumlar gösterilebilir.

İşverenin, çalışanın bu tür davranışlarını kanıtlaması ve işten çıkarma işlemini bu gerekçeyle yapması gerekmektedir. Aksi takdirde, işten çıkarılan çalışan işe iade davası açabilir.

Deneme Süresi İçinde İşten Ayrılanlar

İş sözleşmelerinde genellikle bir deneme süresi bulunur. Bu süre içinde hem işveren hem de çalışan, iş ilişkisini herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve tazminat ödemeksizin sona erdirebilir. Dolayısıyla, deneme süresi içinde işten ayrılan veya işten çıkarılan çalışanlar kıdem tazminatı alamazlar.

Emekli Olan ve Aynı İşyerinde Çalışmaya Devam Etmeyenler

Emekli olan ve aynı işyerinde çalışmaya devam etmeyen çalışanlar, emeklilik nedeniyle işten ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanırlar. Ancak, emekli olduktan sonra aynı işyerinde çalışmaya devam ederlerse, bu durumda yeni bir iş sözleşmesi yapılmış sayılır ve daha sonra işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı alma hakları doğmaz. (Elbette yeni çalışma süresi boyunca kıdem tazminatına hak kazanacakları durumlar oluşabilir.)

Kıdem tazminatı alabilme şartları oldukça detaylı ve karmaşıktır. Bu nedenle, işten ayrılmadan önce mutlaka bir uzmana danışarak haklarınızı öğrenmeniz önemlidir. Unutmayın, doğru bilgi ve doğru adımlar, hak kaybı yaşamanızı engelleyebilir.