Kalibre ne demek, TDK?

15.03.2025 0 görüntülenme

Günlük hayatımızda, iş hayatımızda ya da okurken sıkça karşılaştığımız kelimelerden biri olan kalibre, farklı alanlarda farklı anlamlara gelebilir. Peki, tam olarak kalibre ne demek ve Türk Dil Kurumu (TDK) bu kelimeyi nasıl tanımlıyor? İşte bu yazımızda bu soruların cevaplarını bulacaksınız.

Kalibre Kelimesinin Anlamları

Kalibre kelimesi, köken olarak Fransızca "calibre" kelimesinden gelmektedir ve dilimize de bu dilden geçmiştir. Temel olarak iki farklı anlama sahiptir:

  • Ölçü ve Çap: Bir borunun, merminin veya herhangi bir nesnenin iç çapını veya ölçüsünü ifade eder. Örneğin, "9 mm kalibre bir tabanca" ifadesi, tabancanın namlusunun çapının 9 milimetre olduğunu belirtir.
  • Nitelik ve Değer: Bir şeyin niteliğini, değerini veya önemini belirtmek için de kullanılır. Bu kullanım daha soyut bir anlam taşır ve genellikle bir şeyin kalitesini vurgulamak amacıyla kullanılır. Örneğin, "yüksek kalibre bir sanatçı" ifadesi, sanatçının yeteneklerinin ve eserlerinin yüksek nitelikte olduğunu ifade eder.

TDK'ya Göre Kalibre Ne Demek?

Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde kalibre kelimesi şu şekilde tanımlanmaktadır:

"1. isim, teknik Bir boru veya silindir biçimindeki bir şeyin iç çapı. 2. isim, mecaz Bir kimsenin veya bir şeyin niteliği, değeri, önemi."

TDK'nın tanımı, kelimenin hem teknik anlamını hem de mecazi anlamını kapsar. Yani, hem bir nesnenin ölçüsü olarak hem de bir şeyin niteliği olarak kullanılabilir.

Kalibre Kelimesinin Kullanım Alanları

Kalibre kelimesi, farklı sektörlerde ve alanlarda yaygın olarak kullanılır:

  • Silah Sanayi: Silahların ve mermilerin çapını belirtmek için sıklıkla kullanılır.
  • Mühendislik: Boru, hortum veya diğer silindirik nesnelerin çapını ifade etmek için kullanılır.
  • Sanat ve Edebiyat: Bir eserin veya sanatçının niteliğini ve değerini vurgulamak için mecazi anlamda kullanılır.
  • İş Dünyası: Bir çalışanın veya şirketin yeteneklerini ve performansını değerlendirmek için kullanılabilir.

Özetle, kalibre kelimesi hem somut ölçüleri ifade etmek için hem de soyut nitelikleri değerlendirmek için kullanılan çok yönlü bir kelimedir. TDK'nın tanımı da bu çok yönlülüğü yansıtmaktadır.