Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi: Mülkiyet Ne Zaman Geçer?

Günümüzde yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte, "ölünceye kadar bakma sözleşmesi" olarak bilinen sözleşmelerin önemi de giderek artmaktadır. Bu sözleşmeler, bir kişinin malvarlığını (genellikle gayrimenkulünü) bir başkasına devretmesi karşılığında, o kişinin ölünceye kadar bakımı, gözetimi ve ihtiyaçlarının karşılanmasını içerir. Ancak bu tür sözleşmelerde en çok merak edilen konu, mülkiyetin ne zaman devredileceğidir. Bu yazımızda, bu önemli sorunun cevabını arayacağız.

Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Nedir?

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, Türk Borçlar Kanunu'nda düzenlenmiş özel bir sözleşme türüdür. Bu sözleşme ile bir kişi (genellikle yaşlı veya bakıma muhtaç olan), malvarlığını (çoğunlukla evini veya arsasını) bir başkasına devreder. Karşılığında ise, malvarlığını devrettiği kişi, onun ölünceye kadar bakımı, gözetimi, iaşesi ve gerektiğinde tedavi masraflarını karşılamakla yükümlü olur. Bu sözleşme, taraflar arasındaki güven ilişkisine dayanan, uzun süreli ve karmaşık bir hukuki düzenlemedir.

Bu tür sözleşmeler, özellikle yaşlılık döneminde güvence arayan kişiler için cazip bir seçenek olabilir. Ancak, sözleşmenin şartları ve sonuçları hakkında detaylı bilgi sahibi olmak, ileride yaşanabilecek anlaşmazlıkları önlemek açısından büyük önem taşır.

Mülkiyet Ne Zaman Geçer?

Mülkiyetin devri, ölünceye kadar bakma sözleşmelerinde en çok merak edilen ve tartışılan konulardan biridir. Genel kural olarak, mülkiyet devri sözleşmenin yapıldığı anda gerçekleşir. Yani, tapu devri yapıldığı anda, gayrimenkulün mülkiyeti, bakma yükümlülüğünü üstlenen kişiye geçer. Ancak, bu durum tarafların sözleşmede farklı bir düzenleme yapmalarına engel değildir.

Taraflar, sözleşmede mülkiyetin devri için farklı bir tarih veya şart belirleyebilirler. Örneğin, mülkiyetin, bakıma muhtaç kişinin ölümünden sonra devredileceği kararlaştırılabilir. Bu durumda, bakma yükümlülüğünü üstlenen kişi, ölüm gerçekleşene kadar sadece bir ayni hakka (örneğin, intifa hakkına) sahip olur. Bu tür bir düzenleme, özellikle bakıma muhtaç kişinin mirasçılarını korumak amacıyla sıkça tercih edilir.

Sözleşmenin İptali ve Mülkiyetin Geri Alınması

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, belirli şartların gerçekleşmesi halinde iptal edilebilir. Örneğin, bakma yükümlülüğünü üstlenen kişi, sözleşmede belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmezse, bakıma muhtaç kişi sözleşmeyi feshedebilir ve mülkiyetin kendisine iadesini talep edebilir. Ayrıca, sözleşmenin kurulması sırasında taraflardan birinin iradesi sakatlanmışsa (örneğin, hile veya tehdit altında sözleşme imzalanmışsa), sözleşme iptal edilebilir.

Sözleşmenin iptali halinde, mülkiyetin geri alınması da gündeme gelir. Bu durumda, bakıma muhtaç kişi, tapu iptal ve tescil davası açarak, gayrimenkulün tapu kaydının kendi adına düzeltilmesini sağlayabilir. Ancak, bu süreçte, bakma yükümlülüğünü üstlenen kişinin, sözleşme süresince yaptığı masrafların ve harcamaların da dikkate alınması gerekir.

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, karmaşık ve dikkat gerektiren bir hukuki düzenlemedir. Mülkiyetin devri, sözleşmenin iptali ve diğer hukuki sonuçları hakkında detaylı bilgi sahibi olmak, tarafların haklarını korumak açısından büyük önem taşır. Bu nedenle, bu tür bir sözleşme yapmadan önce mutlaka bir avukattan hukuki destek almak tavsiye edilir.