Deniz salyası neden oluşuyor?

Son zamanlarda Marmara Denizi'nde sıklıkla karşılaştığımız ve kamuoyunda büyük endişe yaratan deniz salyası (müsilaj) olayı, deniz ekosistemini tehdit eden ciddi bir sorundur. Peki, bu deniz salyası tam olarak nedir ve neden oluşur?

Deniz Salyası (Müsilaj) Nedir?

Deniz salyası, denizlerdeki fitoplankton adı verilen mikroskobik bitkilerin aşırı çoğalması sonucu ortaya çıkan organik bir maddedir. Bu madde, deniz yüzeyinde ve altında kalın, yapışkan bir tabaka oluşturur. Görünümü nedeniyle deniz salyası olarak adlandırılır, ancak bilimsel adı müsilajdır. Müsilaj, sadece fitoplanktonlardan değil, aynı zamanda bakteri, virüs ve diğer mikroorganizmalardan da oluşabilir.

Normalde denizlerde de bulunan müsilaj, belirli koşullar altında aşırı miktarda üretilir ve bu durum ciddi sorunlara yol açar. Bu aşırı üretim, deniz ekosisteminin dengesini bozarak deniz canlıları için hayati tehlike oluşturabilir.

Deniz Salyasının Oluşum Nedenleri

Deniz salyası oluşumunun başlıca nedenleri şunlardır:

• Su sıcaklığının artması: Küresel ısınma ve iklim değişikliği nedeniyle deniz suyu sıcaklıkları yükselmektedir. Bu durum, fitoplanktonların hızla çoğalmasına zemin hazırlar.
• Kirlilik: Sanayi atıkları, evsel atıklar ve tarımsal faaliyetler sonucu denizlere karışan azot ve fosfor gibi besin maddeleri, fitoplanktonların aşırı büyümesine neden olur. Bu durum ötrofikasyon olarak adlandırılır ve müsilaj oluşumunu tetikler.
• Durgun su: Denizlerdeki su hareketliliğinin azalması, müsilajın birikmesine ve yoğunlaşmasına yol açar. Özellikle kapalı veya yarı kapalı denizlerde bu durum daha sık görülür.
• Deniz akıntılarındaki değişiklikler: Deniz akıntılarının yön değiştirmesi veya zayıflaması, besin maddelerinin ve fitoplanktonların belirli bölgelerde yoğunlaşmasına neden olabilir.

Bu faktörlerin bir araya gelmesiyle, deniz salyası oluşumu hızlanır ve deniz ekosistemi için ciddi bir tehdit haline gelir.

Deniz Salyasının Sonuçları ve Çözüm Önerileri

Deniz salyası, deniz canlılarının yaşam alanlarını daraltır, güneş ışığının suya ulaşmasını engelleyerek fotosentezi olumsuz etkiler ve oksijen seviyesini düşürür. Bu durum, balık ölümlerine, deniz bitkilerinin zarar görmesine ve deniz ekosisteminin genel olarak bozulmasına neden olur.

Müsilaj sorununa karşı alınabilecek önlemler şunlardır:

• Atık su arıtma tesislerinin iyileştirilmesi ve atıkların denizlere karışmasının önlenmesi.
• Tarımda kullanılan gübrelerin kontrol altına alınması ve sürdürülebilir tarım uygulamalarının teşvik edilmesi.
• Deniz suyu sıcaklığının artışını engellemek için küresel iklim değişikliğiyle mücadele edilmesi.
• Denizlerdeki su hareketliliğini artırmak için deniz akıntılarını etkileyen faktörlerin incelenmesi.

Deniz salyası sorunuyla mücadele, sadece yerel değil, küresel bir sorumluluktur. Bu konuda bilinçli olmak ve gerekli önlemleri almak, denizlerimizin geleceği için hayati önem taşır. Unutmayalım ki, sağlıklı denizler, sağlıklı bir gelecek demektir.